Kippencrisis: de Duitsers stelen onze eieren

Weer lege eiervakken bij de Albert Heijn, alleen nu zijn bijna alle eieren op in plaats van alleen de biologische zoals een maand geleden. We weten nu hoe het komt. En het zijn de Duitsers, die het doen! Omdat de Duitse pluimveesector helemaal aan het overstappen is op scharreleieren en dit proces moeizaam verloopt, zijn er tekorten in Duitsland. Met als gevolg: stijgende prijzen en lege schappen. Nederland is op dit moment voorloper op dit gebied: nog maar 40% van de pluimveebedrijven hebben een legbatterij. In 2012 wordt dat in heel Europa verboden. De Duitsers zijn goed bezig, want die beginnen op 1 januari al. Wedden dat wij over twee jaar de achterlopers zijn? Ondertussen maak ik me een beetje zorgen of we dankzij de Duitsers en het plotselinge scharrelsucces nu zelf ineens met Italiaanse eieren komen te zitten. Zijn we lekker bezig.

311209: Volgens de laatste berichten heeft de Albert Heijn de eieren weer onder controle. Of dit inclusief vrije uitloop en biologisch is weet ik nog niet.

03010: Vandaag weer geen eieren. Zie foto.

Eindelijk uitbuiken: kerstsalades

We besloten dit jaar op ons familiefeestje niet weer iedereen wat mee te laten nemen en uiteindelijk tonnetjerond weer met van alles naar huis te moeten. Dus: naast de groentetaart van mijn broer twee heerlijke lochte salades gemaakt. Die deden het goed deden op onze derde kerstdagborrel met oom, tante, neef, noom en nicht. En wat waren we tevreden met onszelf toen er behalve wat rijst en wat worteltaart niets overbleef. Salade is niet close in de winter, maar dankzij Mac van Dinther's eetbijlage van afgelopen donderdag weet ik dat het dan in elk geval van een speciale door Albert Heijn gecontroleerde plantage in Italië komt. Het moet maar even.

Klassieke salade met peer, blauwe kaas en walnoten
De dressing maak je met een hoop olijfolie, wat minder balsamico, peper, zout, honing, mosterd en verse bieslook. Tot dan toe zijn we nog niet erg dichtbij huis, maar dat komen we wel met Nederlandse peertjes, blauwe kaas van Bastiaansen uit Brabant en walnoten uit de boomgaard van meneer Zwanenburg. Voor de niet-vegetariërs had ik spekjes van hetzelfde Gelderse scharrelvarken waar we gisteren van aten. Weet niet of het waar is maar ik wil het graag geloven.

Closistics
Olijfolie: Italië
Balsamico: Italië
Peper: ?
Zout: ?
Honing: Frankrijk
Mosterd: Zaanstreek
Bieslook: België
Gemengde sla: Italië
Peertjes: Nederland
Blauwe Kaas: Brabant
Walnoten: Hellevoetsluis
Spekjes: Gelderland

Arroz blanco frio con verduras y vinagreta
(Koude rijst met groente en vinaigrette, uit: 1080 recepten van Simone en Inés Ortega)
Ik heb niet zo veel tegen rijst. Het kan langzaam vervoerd worden met de boot en je bewaart het tot het op is, hoeft er nooit iets van weg te gooien. Deze rijstsalade (nummer 186) kan ik echt aanraden. In Mediterrane landen vind je dit vaak in het koelvak, in Nederland staat het helaas nog steeds niet standaard naast het huzarenslaatje. En het is zo lekker in de zomer. Maar dus ook als lichte bulkaanvulling op een buffet. Wie trek heeft neemt gewoon wat meer, blijft er over dan is het nog een paar dagen houdbaar. Met groenten uit de diepvries omdat ik denk dat dat wel kan. De biologische van Albert Heijn zijn erg mooi groot en smakelijk.

Closistics
Basmatirijst: ?
Olijfolie: Italië
Witte wijnazijn: Frankrijk
Erwten: ? Diepvries biologisch Albert Heijn
Peterselie: België
Eieren: Nederland
Zout: ?

In wijn gestoofde hamlappen, puree, ratatouille

Eenvoudige, maar smakelijke maaltijd voor tweede kerstdag met opa. Alleen werden de hamlapjes wat droog, hadden ze langer moeten staan dan het halve uur van het recept? De saus met honing, rozemarijn en rode wijn maakte veel goed. Met puree verslaat ook niemand me meer. Boter, crème fraiche, mosterd, zeer fijn gehakt sjalotje en een beetje melk maakt het tot een belevenis.

Closistics
Hamlapjes: Gelderland
Rode wijn: Frankrijk
Runderbouillon: ?
Honing: Frankrijk
Boter: Nederland
Rode ui: Nederland
Rozemarijn: Nederland
Aardappelen: Nederland
Melk: Nederland
Mosterd: Zaanstreek
Thijm: Nederland
Groenten: ? (diepvries)

NB: het wordt hoog tijd voor diepvriesonderzoek.

Eend met tutti frutti, peer en pastinaak

Lesje close cooking van mijn schoonstiefmoeder Ellen op eerste kerstdag: eend met tutti frutti, aardappelen, stoofpeer en gestoofde wortelen en pastinaak. Kersteten met een duidelijk seizoenssignatuur. Het oogt alleen niet waanzinnig feestelijk, dat is waar. Maar mijn goed ogende salade voor derde kerstdag is gewoon helemaal fout. Realiseer me steeds meer dat gedroogd fruit, diepvries en blik de enige oplossing is voor het winterse koken.

Het is winter, nu wordt het moeilijk

Kerstvakantie, eindelijk tijd om plannen te maken voor meer close cooking. Echt te weinig tijd voor gehad afgelopen maanden. Helaas. Zoals op de foto ziet mijn tuintje er nu uit; met zielig toefje koriander. Hielden het nog best lang vol. Zonder de geplande warmoes / snijbiet waar ik mee wilde experimenteren. Komt nog. Je vraagt je wel af hoe ze dat vroeger deden. Maar in mijn koelkast ligt al anderhalve maand een pastinaak en een kontje knolselderij. Dus eigenlijk weet ik het wel. Stapelgroente noemden ze dat. Alles wat houdbaar is, is van waarde. Kool, kool, kool. Wortel, wortel, wortel. O joy.

Beste pizza tot nu toe: pizza alle acciughe

Goed onthouden. 350 gram tarwebloem, plus wat extra voor kneden, rollen en balanceren. 4 theelepels gedroogde gist. 2,5 dl lauw water. Kneden. Twee uur rijzen of tot twee keer zo groot. Oven voorverwarmen op 250 graden. Rollen op plank. Overdoen op met olijfolie gekwaste plaat. Narollen, ruime randen laten. Niet te veel zugo (bv. met basilicum), lichtjes bedekken. Mogen open plekken tussen zitten. Bedekken met bijvoorbeeld salami en geraspte kaas aan de ene kant en aan de andere kant veel halve cherrytomaatjes, plakken mozarella en ansjovisjes. Losjes kruiden met verse of zelf gedroogde thijm of rozemarijn. Aan die kant bedruppelen met olie van de ansjovisjes. Ook de randjes invetten met de ansjovisjes. Kort in de bloedhete oven, namelijk 10 minuten. Pizza zwelt. Ansjovis smelt. Waan-zin-nig lekker. Voor het eerst met mooie mollige randen, knapperig, van binnen luchtig, midden dun, randen broodachtig. Nee dit is nauwelijks close maar ik moest weer eens.

Closistics
Water: close
Bloem: close
Gist: ?
Bertollisaus: ?
Salami: ?
Ansjovis: ?
Cherrytomaatjes: close (maar ja)
Koeienmozarrella: Bayreuth (735 km)
Geraspte Goudse kaas: close

Gewoon = duurzaam, koop van de koude grond

Gerda Verburg zei het mooi, tijdens weer een discussieavond over duurzaam eten, gisteren in de Rode Hoed: gewoon eten is duurzaam eten. En zij noemde als voorbeeld boerenkool waar één nachtje vorst overheen is geweest. Mooi voorbeeld, maar breng het maar eens in de praktijk. Daar gaat dit weblog over. Gewoon eten betekent: Nederlands eten. Want tot de Tweede Oorlog aten we gewoon wat er in Nederland van onze eigen koude grond kwam. Dat is per definitie het meest milieuvriendelijk. Kortom wie duurzaam wil eten, moet koken wat oma kookte. En dat is nu net waar de meeste mensen geen zin in hebben, van die sufgekookte groenten en zo. En die eeuwige aardappelen. Het is ook zo jammer dat wij in de vorige eeuw onze kookkunst, die er echt wel was, hebben verloren. Daarom zoek ik troost bij Belgische en Britse close koks. Maar probleem blijft: het is zo zwaar allemaal. Wordt vervolgd!

Close Marokkaans

Leuke manier om knolselderij, toch een wat uitgesproken groente als je broccoli gewend bent, klaar te maken: roerbakken met grof gehakte rode ui en merguezworstjes. Bedacht door Onno Kleyn van de Volkskrant. Op smaak brengen met chilivlokken en ras-al-hanout. Dat laatste is een mix die in de eerste plaats naar kaneel smaakt en je bij de 'Murk' om de hoek kunt kopen. Garneren met geroosterd amandelschaafsel en gehakte peterselie. Het is, zoals Onno Kleyn al doet vermoeden in zijn inleiding, een verrassende combinatie. Ieder element is even belangrijk. De boerse smaak van de knolselderij krijgt iets chiques met de amandel.

Het wordt toch een leuke winter

Dipje bijna voorbij. Het wordt toch een leuke winter. En dat allemaal dankzij Puur. Leve de biologische supermarkt. Het is geen muffe ekokruidenier maar gewoon winkelen zoals je gewend bent en ze doen tenminste wat met vergeten groente. Blauwe raapjes, aardperen, rammenas. Weet niet eens wat het zijn.

Goed én slecht: zuurkoolbroccoliknakworsttaart

Soms moet je een knieval doen. Koop je omdat je vrouw er dol op is én omdat het eindelijk weer in het seizoen is een lekker bakje zuurkool, mag dat weer niet van de borstvoeding. Dus maakte ik deze zuurkoolknakworsttaart (best close) voor de andere helft met broccoli. Broccoli moet je van november tot en met mei niet eten omdat het dan uit de kas komt. Overigens is het ook in de zomer niet bepaald een CO2-neutrale groente, als ik www.milieucentraal.nl moet geloven. We mogen ook niets meer!

Eindelijk, eindelijk: de pastinaak

Symbool voor mijn close cooking-proef: de pastinaak. Daar heb ik echt op zitten wachten. Toen ik nog dom en onwetend was heb ik mijn collega's op werk nog proberen wijsmaken dat het een zomergroente was. Niet dus. Maar nu is hij er. Alleen bij de Dekamarkt en bij Puur. Ik maakte een grilrecept uit het tweede boek van Jamie Oliver, waar de parsnip één recept heeft. Op internet vond ik 98 receptendie ik allemaal nog ga proberen. Jamie roostert brokken aardappel in de schil, pastinaakrepen en kwartjes peer met gemarineerde koteletten. Erg lekker, hoewel de koteletten wat droog werden. Ik ben nog geen held met de casserole. Pastinaak is een wortel en voelt in je mond ook zo, zij het iets veerkrachtiger en vezeliger dan een winterpeen. Het heeft een zachte, kenmerkende smaak die in de richting van venkel of selderij gaat maar subtieler. Zo subtiel als koolrabi. Moet bekennen dat het me een beetje tegenviel maar de verwachtingen waren ook wel erg hoog. Je denkt: ik ontdek een vergeten paradijs maar sommige zaken raken maar meestal worden dingen vergeten met een reden. Pastinaak is lekker, maar geen grote ontdekking. Misschien denk ik er echter nadat ik die 98 recepten heb geprobeerd anders over.

Bloedsoep: bietjes met sherry

Tijdje tegenaan gehikt omdat vrouwlief elke keer zo moeilijk begon te kijken, maar vanavond eten we bietensoep. Dat is griezelig rood. Na het in stukken hakken van de knolselderij (één plak van twee centimeter nemen), de winterwortel en de drie geschilde bietjes kun je gerust je huisgenoten de stuipen op het lijf jagen met een krankzinnige blik en bebloede horrorhanden. Daarna roerbak je de brokken met een gesnipperd rood uitje en mikt het resultaat na een minuut of vijf in anderhalve liter bouillon. Half uur tot een uur koken. Dan nog steeds moeilijk door de passeerzeef te krijgen dus misschien is elektrisch pureren, waar ik een hekel aan heb, toch noodzakelijk. Op smaak brengen met citroensap, versgemalen peper en een scheutje sherry. Garneren met spekjes en een klodder craime fraiche of volle biologische yoghurt met dille en bieslook. De klodder en de spekjes zorgen voor afwisseling in de anders wel erg grondige smaak, de sherry voor een subtiele ondertoon.

Er is iets met eieren aan de hand

Er is iets aan de hand met eieren. Het is me de afgelopen twee maanden al een paar keer gebeurd dat het hele schap biologische eieren leeg was terwijl de rest er in overvloed naast lag te scharrelen en te industrieën. Nou ben ik met vrije uitloop ook wel tevreden, maar ik vond het toch gek. Kookvriend Peter kwam vorige week thuis met een doosje eieren van bd-super Zaailing dat wel biologisch was, maar niet uit Nederland kwam. Is er dus echt sprake van een eierencrisis of is de markt uit balans? Peter is boos, want de bewuste eieren zitten in een pak dat is omwikkeld met een papier dat een Zeeuwse boerderij vol gelukkige dieren en agrariërs liet zien. Een wikkel dat er bovendien niet af kon, want normaal controleert hij de eieren. Ik ook altijd trouwens. Italiaanse eieren verkopen in een overduidelijk Nederlandse herkomst suggererend wikkel. Het is een schandaal. Peter heeft de verkopers er nog niet mee geconfronteerd, maar we zijn benieuwd naar het antwoord van de Zaailing. Alhoewel dat dan wel weer zal zijn dat er geen alternatief was, en dat de Zaailing heus wel weet wat goed voor ons is. Doen ze met hun verlepte groenten zonder herkomstkaartje ook. Ik vond trouwens bij de Spar ook Italiaanse eiren (IT, groene inkt) in een biodoosje. Opletten geblazen.

Zalm in pak

Een van onze favorieten: zalm in pak. Is het hele jaar door wel te maken, mits er duurzame zalm voorhanden is (zie viswijzer). Ik heb het gerecht licht aangepast. Het kan zonder bosui, die zo langzamerhand niet meer close te krijgen is. En ik vervang de cheddar met een paar lekkere plakken oude Koggelander. Klinkt misschien niet lekker, zalm met kaas, maar de kaas is subtiel aanwezig en gaat juist goed samen met de vette zoutigheid van de zalm. De salade maak je natuurlijk seizoensgericht. Tomaten horen daar inderdaad, bedankt kritische lezer, op dit moment niet bij, maar ik ben niet de enige die boodschappen doet en ze moeten wel op. Veldsla is tot en met november prima uit Nederland verkrijgbaar en met een zelfgemaakte yoghurt-bieslookdressing niet te versmaden. Erg makkelijk ook, ontdekte ik op internet. Ik heb biologische volle yoghurt gebruikt, dat is al een saus op zich. Daar verse bieslook uit eigen tuin en peterselie van eigen vensterbank doorheen. Scheutje citroensap, theelepel mosterd. Kloppen. Tien minuutjes laten staan. Lekker snel ook trouwens, het geheel staat in een half uur op tafel en dan kun je nog in de tussentijd je weblog bijwerken ook.

Na-het-weekeinde-herfstsalade

Ook iets om met overgebleven pannenkoeken van het weekeinde te doen: salade erop. Leuk recept, natuurlijk weer van Albert Heijn maar dát doen ze dan ook goed. Piep de pannenkoeken even op. Bak de biologische of scharrelspekjes uit. Maak de dressing aan met azijn, olie, zout en peper. Kruimel alles met de Nederlandse honinggeitenkaas over de pannenkoek en klaar is Kees. Als je alleen gewone geitenkaas kunt vinden, bijvoorbeeld de wel degelijk Nederlandse Bettine Blanc, dan doe je gewoon wat honing in de dressing. En als je geen pannenkoeken hébt, dan bak je ze natuurlijk en dan doe je het deeg over de spekjes. Het recept rept niet van walnoten, maar die hadden wij toevallig in huis, gekregen van opa Zwanenburg. Lekker. Maar niet doen als je alleen Amerikaanse kunt krijgen en dat is helaas meestal het geval in de supermarkt.

Pompoensoep

Een klassier op Close Cookinggebied, ik weet het. Maar hij mag niet ontbreken: pompoensoep. Met één kilo pompoen (1,5 voor je gaat snijden), 2 uien, 1 liter kippenbouillon, een klein kuipje slagroom en een stevige scheut citroensap heb je in een half uur wat heerlijks. En de passeerzeef bewijst ook weer een goede dienst. Kies het grote gaatje, dan blijft hij lekker ruig. Kruiden met, wat Peter betreft veel, versgemalen zwarte peper, verse peterselie (op dit moment biolologisch uit België te krijgen) en verse koriander uit eigen tuin.

NB: kleine pompoen, halve liter kippenbouillon. Op een liter bouillon een klein kuipje slagroom, 125 ml is te veel. Daarvan de helft.

Kas met een staartje

Nou het laatste woord is er nog niet over gezegd. Ik raakte in gesprek met Sebastiaan van boerderij de Kievit in Katwijk, bekend van de groentepakketten. Het is niet netjes om uit mail te citeren dus dat doe ik niet, maar hij meende als tuinbouwkundige wel wat gaten te kunnen schieten in het onderzoek van www.milieucentraal.nl. Fijn, want anders blijf ik met dat tomatendrama zitten. Ik ga zodra ik tijd heb eens wat onderzoek doen naar de precieze herkomst van de gegevens. Hoe dan ook waren we het er over eens dat het op zijn minst verrassend was dat in de berekeningen van de Groente- en Fruitkalender de verwarmde kas zo zwaar en het transport zo licht aangerekend wordt. Dat is in alles wat ik er eerder over gelezen heb wel anders. Het is niet goed een kas de hele winter verwarmen, maar is het nu slechter of minder slecht dan tomaten met een vrachtwagen de Pyreneeën over?

Crisis voorbij, dacht ik...

... maar nee. Ik vond het wel slim gevonden van mezelf: 's zomers hoeven die kassen helemaal niet verwarmd dus als je nu in het goede seizoen tomaten, paprica's, aubergines en komkommers eet, dan is er niets aan de hand. Fout. Ook hier hebben ze bij milieucentraal.nl over nagedacht.

Voor veel kasproducten (met name vruchtgroenten) geldt dat zij 's zomers in dezelfde klimaatklasse vallen als in andere seizoenen. Dit lijkt vreemd, omdat in de zomer niet of weinig hoeft te worden gestookt. De verklaring hiervoor is dat deze kasproducten jaarrond worden geteeld en er gedurende meerdere seizoenen van dezelfde plant wordt geoogst. De milieudruk van de teelt moet dan ook over de gehele oogstperiode worden verdeeld. Voor het bepalen van de klimaatklasse van een in de zomer geoogst product, moet daarom ook het energiegebruik van dezelfde plant in andere seizoenen worden meegenomen.

Nare lui. Maar ik ben er nog niet uit. Ik heb sterk de indruk dat deze kalender alleen maar rekening houdt met CO2. Maar in Spanje is meer aan de hand. Hoe zit het met pesticiden? En waterverbruik? En trouwens, die pesticiden moeten ook weer gemaakt worden uit olie en naar Spanje vervoerd. Kortom. Het laatste woord is hierover nog niet gezegd. Maar het blijft nog even crisis.

Maar goed, we moeten dus aan de pubfood

Eén ding ben ik me wel gaan realiseren: die man die zei dat je moet koken zoals oma kookte, heeft gelijk. Regionale keukens hebben alles te maken met wat nature in jouw regio groeit. Dus is het een stuk makkelijker om met lokale ingrediënten te koken als je een keuken uit de buurt uitzoekt. De Britse bijvoorbeeld. Slechte reputatie, ik weet het. Maar gelukkig wel met sterrenkoks. De nog te vertalen Gordon Ramsey's Great Britisch Pubfood staat op mijn verlanglijstje. Maar ik moet zeggen dat de eerste berichten nog niet helemaal geruststellen. We zullen zien. Ik maakte deze pie uit het oeuvre van die andere ster, gelezen in zijn Ministry of food. Het basisrecept, waar nog veel meer mee kan. Er zit wel marmite in en worcestersauce maar dat komt uit een buurland en is lang houdbaar. Voor de rest erg close. En het goede nieuws: volgens de nieuwe Vleeswijzer is rundergehakt én diervriendelijk én milieuvriendelijk. Dus daar zitten we ook lekker mee. (Ik heb nog mijn twijfels over de redenering van vleeswijzer.nl maar daarover later meer.)

Zo goed als close carbonara

Met een biologisch ei, Nederparmezaan en Hollandse slagroom en correcte erwtjes presenteer ik met trots: een zo goed als close carbonara. Dat is een hele opluchting want dit eten we graag, met een kleuter aan onze zij. De ham was nu van de supermarkt maar is ook te kuisen door naar de juiste slager te gaan. Aan de pasta is, voor zover ik nu weet, niets te doen en zo ver is Italië nu ook weer niet.

Spinazieflapjes

Mijn vriendin werd even gek van mijn vegetarische aanval, maar dit was wel heel lekker. Op de foto de spinazie die ik uit eigen tuin heb kunnen redden van de slakken. Je moet er op tijd bij zijn. Dat was ik niet. Vulde het aan met spinazie uit de supermarkt. Da's ook zo goed als uit eigen tuin, in Nederland, vlak na de zomer. (Ik maakte dit recept midden september.) De flapjes maak je van bladerdeeg en je vult ze met kort geroerbakte spinazie, geitenkaas van om de hoek en een smaakmaker. Dat was in dit geval gedroogde tomaatjes. Niet helemaal correct, maar ik met producten die niet vers uit het buitenland geracet hoeven te worden moeten we coulant zijn. Anders kunnen we ook geen rijst en pasta eten en dan word ik gek.

Courgomelet

Fijn recept uit ons vegetarisch kookboek. Nederlandse biologische eieren, met de kaasschaaf gemaakte flinterdunne plakjes courgette, die eerst even gefruit zijn. Op smaak gemaakt met Nederparmezaan. Salade erbij. Eenvoudig genieten.

Vegetarisch noedelen

Kijk, zo kan het wel. Aziatisch. Nederlandse paddestoelenmelange en paksoi roerbakken met Duitse bosuitjes. Lekker met een beetje Japanse sojasaus, doen we niet moeilijk over. Beetje sesam erover, doen we ook niet moeilijk over. Noedels eronder, stokjes erbij. Behoorlijk close, voor een doordeweekse dag. Niet? En vegetarisch, dat scheel ook nogal wat. Gelukkig maakte ik dit recept in september. Volgens www.milieucentraal.nl is paksoi dan nog van de volle grond en buiten. Maar van oktober tot juni dus géén paksoi meer! Paddestoelen hebben op dezelfde site trouwens het hele jaar een ellendige C. Hoe dieper ik dit onderzoek doorvoer, hoe minder ik mag. Frustrerend!

Korianderdrama

Kijk, je moet als Close Cook natuurlijk geen Aziatisch willen koken, maar je wilt ook wel eens wat anders. Ik zag een mooie, eenvoudig ogende kerriesoep met gebrande kokos in de Delicious. En ik wilde wel eens wat met de koriander uit eigen tuin. Vriendin bezorgd, want we kregen vrienden met twee kinderen te eten dus dat werd druk. Ik had erover nagedacht, ik vond het al heel verstandig dat ik de naan niet zelf ging bakken. Naan uit een pakje dus. Geen zorgen, papa gaat even eenpanssoep maken! Kwartiertje werk. Nou dat kwartiertje ging op aan snijden. Daar begon het al mee. Baby's beginnen te mekkeren, peuter en kleuter worden onrustig. Spelen Lang Zal Ze Leven BOEM! door van de IKEA-banaan te springen met veel lawaai. Rustig allemaal, papa is een simpele eenpanssoep aan het maken. Hè, eindelijk, het kookt. Goh wat ruikt die kerrie raar. Nu ja, het was de vorige keer ook goede kerrie, van de Wereldwinkel. Hmm... was dat zakje toch niet goed gesloten? Getver! Vriendin komt zonder te zeggen ik zei het toch, dat moet gezegd worden, helpen. Halve pot gewone kerrie helpt niet. Zal ik maar naar de supermarkt gaan? Vernedering. Kerriesoep uit een pakje. Maar wel lekker, met een gekookt ei, koriander uit eigen tuin, en zelfgebrande kokos. Voortaan eet ik kool.

Close Crisis: voortaan eet ik kool

De Club van Rome heeft mij weinig goeds gebracht. Ik ben in een Close Crisis. Ik heb er, werkelijk waar, vannacht slecht van geslapen. Ik bewaarde afgelopen weekeinde een enorme groente- en fruitkalender uit de Volkskrant, gebaseerd op die handige kalender van Milieu Centraal die ik natuurlijk al veel eerder had moeten bekijken. Maar ja. Eigenwijs. Geen tijd. Weet het beter. Dus ik dacht gisteravond voor het slapen gaan: even kijken hoe goed ik het doe. Nou, helemaal niet. Althans, niet op het terrein van tomaat, komkommer, paprica en aubergine. Daarmee heb ik van de zomer mijn favoriete recepten gemaakt, keurig uit Holland, o wat knorde mijn geweten tevreden! Wat denk je? Klimaatcategorie C. Wat denk je? Ik moet die dingen uit de volle grond van Spanje gaan eten. Albert Heijn, door mij nogal eens door het slijk gehaald, heeft op komkommergebied gewoon gelijk. Ik Kan Het Niet Verkroppen! Maar, ik moet door. Nieuw beleid. Onderzoek. Want... zo makkelijk geef ik me niet gewonnen. Goed. Minder CO2-belasting dus als ik ze uit Spanje laat komen. We gaan van een C-komkommer uit het Westland naar een B-komkommer uit het Zuiden. Maar hoe zit het met water? Van aardbeien is bekend dat ze er in Spanje nogal behoorlijk wat water voor moeten laten aanrukken. En gif? Ook op dat terrein hebben de Spanjaarden (nog) geen beste reputatie. Met name paprica's uit Spanje eten is mij in diezelfde Volkskrant afgeraden. Gif hoopt zich op onder de huid en was je niet af. O, o, o. Voortaan eet ik kool. Het spijt me mensen.

Close Stoof

Terwijl dit weekeinde de regen tegen onze ramen en mijn laatste, zielige spinazieplantjes striemde zaten wij er warmpjes bij met het basisstoofrecept van Jamie Oliver in Jamie's Kookrevolutie. Je merkt het meteen als je weer Noordwest-Europees gaat koken: dat is allemaal bijna per definitie van dichtbij. Nederlandse bioselderij en sjalotten van hier gingen samen met een lokale peen en Brabantse scharrelrunderriblappen in de stoof. Dat hier Guinness bij ging is ons dan toch wel te vergeven, niet? Het kan natuurlijk ook met bokbier of een andere bruine jongen. Wat er ook lekker bij is in plaats van wijn, trouwens. Met kruimige Victoria's, bosui, room, boter en Groninger mosterd maakten we een romige puree op z'n Iers. In een potje met wat bladerdeeg uit de oven maakt er een gerecht van dat je aan weekeindegasten durft voor te zetten.

Bootfruit

De tijd van het zomerfruit is nu echt voorbij, dat hoef ik natuurlijk niemand te vertellen maar het Groenten Fruit Bureau denkt er anders over, meldt Loethe Olthuis in de Volkskrant afgelopen weekeinde op de pagina Groen en geld. De site heeft een mooie groente- en fruit encyclopedie maar daarin nogal de neiging om net te doen alsof het de normaalste zaak is dat bepaalde natuurproducten het hele jaar verkrijgbaar zijn.

Waterig
Ik heb het bericht waar Olthuis over moppert niet kunnen vinden, maar ze heeft natuurlijk gelijk: zacht fuit kan nog zo gezond zijn, na de zomer komt het uit de kas en wie het milieu, maar ook zichzelf een plezier wil doen eet geen kasfruit. Dat wil zeggen: nu echt geen aarbeien, frambozen en bramen meer. Het is, kan ik uit eigen ervaring met de waterige kasaardbeien van Spar, ook gewoon minder lekker dan in de zomer uit de volle grond. De zon maak je niet na en dat proef je meteen.

Bewaarfruit
Dat betekent tot mei volgend jaar appels, peren en aalbessen eten, want die zijn door ze bij een temperatuur van net boven het vriespunt in een soort winterslaap te brengen. Volgens Olthuis kost dat niet eens zo heel veel energie. Blauwe bessen zijn op die manier zo'n acht weken te bewaren maar worden daarna ingevlogen. Waarschijnlijk konden ze dat vroeger ook goed met dit 'bewaarfruit'. Dat het in de huiskamer niet zo werkt, merk ik helaas al aan mijn echte merkappeltjes.

Bootfruit
Wie dat fruit zat is kan overwegen om af en toe terug te vallen op bootfruit. Ananas, bananen, dadels, druiven, grapefruits, sharonvruchten, kiwi's, mandarijnen, mango's en sinaasappels komen niet met het vliegtuig maar met de boot en dat is relatief weinig belastend voor het milieu. Het is niet close, maar het moet maar. Zo af en toe.

Echte merkappeltjes

Dit weekeinde zijn we op bezoek geweest bij onze reserve-oma, mevrouw Zaan, bij wie mijn vriendins échte opa ooit tijdens de bevrijding van ons land gelegerd is geweest. Haar tweede man, Meneer Zwanenburg, woont al heel zijn leven in Hellevoetsluis. Zijn riante tuin met appelboomgaard en privébeukenbosje, zelf geplant in 1953, is inmiddels volledig ingebouwd door de Vinex, maar zijn appeltjes smaken er niet minder lekker om.

Hier rechts 'opa' Zwanenburg voor zijn appeltjeskast. Hij koos voor ons James Grieves, Lombarts Calvilles en Ingrid Marie. Meneer Zwanenburg geldt in de streek als een echte deskundige. Als er een zeldzame boom op sterven staat komt hij een ent halen en leeft de soort voort in Hellevoetsluis. Zo eet je nog eens wat anders dan die eeuwige Elstar en Jonagold uit de supermarkt. Alsof we hier Braziliaanse en Nieuw Zeelandse appeltjes nodig hebben. Dat zijn van die dingen die je na zo'n zondag niet meer begrijpt.

Overgeschoten pannenkoeken met paddestoelen

Op de spelling na een eenvoudig recept; vegetarisch en zeer smakelijk. Een bak champignons snijden, ik kon dit keer alleen Belgische krijgen, en smoren in boter met een sjalotje. Ik gooide er ook nog een in ringetjes gesneden bosuitje bij dat ik nog had liggen. Ten slotte het minst glorieuze ingrediënt: Boursin. Geen goedkopere variant nemen, Boursin is de enige zonder E-nummers. Ik moet nog eens een close variant maken, waarschijnlijk kom je een heel eind met roomkaas, knoflook, heel fijn gehakte peterselie en wat er verder in fines herbes zit. Lekker met krulsla, vervelend dat de herkomst daarvan nog niet op de verpakking wordt vermeld. Vinegraitte voor je met de rest van het eten begint, maken met olijfolie, scheutje azijn, peper, zout, knoflook, honing, Zaanse mosterd, stukjes peer en walnoten.

Gaatjespannenkoek

Ik heb me altijd afgevraagd waarom in fabriekspannenkoeken van die rare gaatjes zitten. De afstand ertussen is zo gelijkmatig dat ik dacht dat ze in een speciale mal werden gebakken. Naïef natuurlijk: de gaatjes ontstaan door de melk aan te lengen met water. Dat ontdekte ik vandaag toen ik maar 8 deciliter melk bleek te hebben en 10 à 12 nodig had. "Joh vul aan met water", zegt mijn vriendin. Nou, goed dan. Geen zin in winkelen. Schoonopa, mijn grootste pannenkoekenfan, was er al en van kleuren met kleindochter krijg je honger. Toen zag ik ze: de gaatjes. Als ik heel goed mengde vlak voor het bakken ging het nog wel maar als ik dat verzuimde had ik gaatjes. Logisch ook. Water verdampt. En water mengt niet perfect met het melkvet. Na het roeren zoeken water- en melkdeeltjes hun eigen soort weer op. En met dat water erbij raakt het water in de meerderheid. Of zo. Vast geen wetenschap van de bovenste plank, maar het zou me niets verbazen als de in de fabriek water en melk 1:1 mengen. Lekker goedkoop. Aspartaam erin. Wat smaakversterkers. Beetje eetbare bruine verf voor de moedervlekjes. Ga zo maar door. Voor mij is Close Cooking met pannenkoeken begonnen. Ik vond die rare flessen en mixen raar duur voor een beetje bloem, ei, melk en zout. Als je de ingrediënten zelf koopt ben je per pannenkoek een kwart goedkoper uit. En dan hebben we het nog niet eens over de rotzooi die verder wordt toegevoegd, maar daar was ik toen nog niet zo mee bezig. Ik begon uit pure krenterigheid die dingen te bakken vanuit de basisingrediënten. Zo raakte ik eraan verslaafd te willen weten waar mijn eten vandaan komt. De pannenkoek op de foto is van Nederlandse melk, Nederlandse boter, Nederlandse bioeieren en Nederlandse tarwe. Alleen dat zout nog.

Smakelijke herfsttaart

Behoorlijk geslaagde taart met een paddenstoelenmelange, reepjes gedroogde tomaat en pecannoten. En zonder kaas, iets waar ik naar op zoek ben want vegetarisch wordt bij veel mensen toch elke keer weer die plak brie of een dikke romige saus. Dit is licht eten. En herfstig. Vervang de pecannoten door Nederlandse walnoten en je blijft wat dichter bij huis. Het recept wil als resultaat een Oesterzwamstrudelen werkt met fillodeeg, wat er natuurlijk erg mooi uit ziet. Maar ook twee uur moet ontdooien. Dus ik nam bladerdeeg.

Kabeljauw met blauwe kaas

Het allerbeste gerecht van mijn moeder en ook de beste manier om aan haar te blijven denken: kabeljauw met blauwe kaas. Wel MSC-goedgekeurde kabeljauw nemen natuurlijk. Het recept is heel eenvoudig. Met melk, boter en bloem maak je een bindende saus waarin je de blauwe kaas laat smelten. Die giet je in een ovenschaal en het geheel moet een half uur in de oven. Heerlijk met puree en spinazie. Als je het sjiek wilt doen puree met gekarameliseerde uien.

Perenbal

En die peertjes moeten op. Een keer niet als toetje: met een scharrelgehaktbal en met aardappelpuree, waar ik in dit geval rucola doorheen heb gestampt. Maar er kan natuurlijk ook andijvie of broccoli doorheen. De scharrelbal is zo gekneed met kruimels van zelfgemaakt witbrood, een bioei en wat peper, zout en een snufje nootmuskaat. De aardappelpuree maak je lekker met Nederlandse aardappelen - op dit moment volop verkrijgbaar dus neem het ervan - zout, peper en een klont roomboter.

Teleurstellend soepje

Eindelijk de tomatenbisque van de Soepfabriek geprobeerd. Die is verkrijgbaar in de nieuwe biosuper Puur aan de Breestraat in Leiden. Een tegenvallertje. Deze robuuste Groningse tomatensoep wordt van Toscaanse tomaten gemaakt. Bisque is een dure naam voor: nog niet af. Kortom: precies wat er uit mijn Flotte Lotte komt. Plus wat zout, peper en kruiden. En 1424 autokilometers. Dan voel je je toch bekocht, zowel financieel als in de misplaatste gedachte dat dit duurzaam zou zijn.

Goddelijk herfstdiner, ik kan niet anders zeggen

Als hoofdgerecht aten we een vegetarische lasagna van Jamie Oliver uit de oktobereditie van Delicious. Met zelfgemaakte pasta, uiteraard. De aubergines, die een groot deel van het jaar te krijgen, maar in de herfst het lekkerst zijn, moet je eerst uit hun velletje stomen waarna je de prut door de tomatensaus roert. Die uiteraard uit de Flotte Lotte kwam. Naast de lasagne geroerbakte spinazie met gekarameliseerde uien. Verbluffend eenvoudig recept van griezel Bill Granger. Ik geloof dat ik zelden iets zo zelfgemaakts heb gegeten. Nog zeldener iets dat zo lekker was. Op de durum tarwe na kwamen alle ingrediënten uit Nederland, zelfs de namaakparmezaan: oude schapenkaas uit de Weerribben.

En toe aten we... Tsja. Giezer Wildeman stoofpeertjes natuurlijk. Met een kletskop - niet zelfgemaakt, ik stond al vanaf 14.00 in de keuken - en met kaneelslagroom. Jum. Ik geloof dat echt het enige nadeel van dat Close Cookingedoe is dat ik vroeger echt toch wat minder tijd doorbracht in de keuken en mijn gasten ook minder lang hoefden af te wassen. Mijn vriendin zegt ook steeds vaker: 'Zo, nu kook ik!'

Pompoentaart met schapenparmezaan

Wat je met pompoen moet doen? Taart natuurlijk. Deze is heel lekker, met venkel en Weerribber schapenkaas. Dat laatste is een hele goede vervanger van parmezaan, een van de dingen die ik van het begin af aan lastig vond aan Close Cooking. Ik kan niet om de Italiaanse keuken heen en de Italiaanse keuken niet om parmezaan. Als je een zeer oude schapenkaas koopt en zelf raspt (sowieso lekkerder) ben je heel erg in de buurt. Hoewel de schapenkaas wel een duidelijke eigen smaak heeft. Volgens een artikel in Foodiefiles is vonden Italianen in de achttiende eeuw de Texelse schapenkaas zelfs lékkerder dan hun eigen parmezaan. Wederom misplaatst gebrek aan regionale trots dus, zoals betoogd door Erik van Veluwen in zijn boekje over ambachtelijke Nederlandse kazen, waar dit heerlijke recept ook uitkomt. Koop dat boekje! Ik wil het alleen eens proberen met een zelfgemaakte korst want ik ben niet weg van de bladerdeeg, zeker niet als de resterende helft uit de diepvries komt. Lekker met craime fraiche.

Nazomerschnitzel

Met mijn laatste bessenplet maakte ik een heerlijke eenvoudige puree met een Overijsselse scharrelschnitzel van Filippo in de Jan Vossensteeg en erwten uit de diepvries. Hoe het zit met diepvries en Close Cooking ga ik deze winter uitzoeken als het dieptepunt van de verse seizoensgroenten bereikt is. Je zou zeggen dat diepvries de ideale oplossing is: in het juiste seizoen de beste erwten invriezen en bewaren voor later. Ik heb ook wel eens gehoord dat, eenmaal ingevroren, diepvries niet eens zo vreselijk slecht is voor het milieu. We zullen zien! Hoe dan ook kun je erwten nauwelijks anders krijgen, ik zag ze één keer prachtig, nog in de peul, in de Brandnetel. Maar die ekotypes vinden het weer niet moeite om de herkomst er bij te zetten. Ik blijf dat raar vinden. Ik vind foodmiles toch echt een belangrijker criterium dan de maanstand bij het saaien.

September is een groen seizoen

September biedt de hoogste score tot nu toe: 32 punten voor de Hoogvliet, die hiermee voor het eerst de Seizoensgroentecheck wint van de Dekamarkt. Vier keer zo veel als de slechtste presteerder: Spar, die met de leus 'Wat je van dichtbij haalt is lekker' toch echt iets anders bedoelt dan wij. Dit heeft overigens vaak te maken met het feit dat ze gewoon niets op de herkomstbordjes hebben staan.

1. Hoogvliet (37 gr, 5 ro, 1 ge) 32 punten
2. Dekamarkt (33 gr, 7 ro, 2 ge) 26 punten
3. Albert Hein (24 ge, 7 ro, 3 ge) 17 punten
4. Spar (21 gr, 13 rood, 0 ge) 8 punten

Seizoensgroentecheck0909

View more documents from Pjotr van Lenteren.

Hadden we maar een PLUS-markt in Leiden

Kijk! Dat is nu een goed initiatief. Als dit nu eens zou doorzetten. Maar helaas: geen PLUS-markt in Leiden. Ging de Albert Heijn maar eens naar foodmiles kijken en aan Close Shopping doen. Albert Heijn heeft de beste landelijke dekking, maar doet het op dit terrein behoorlijk slecht. Maar we mogen wel van een trend spreken die in de goede richting gaat. Hoera!

Op kaasjacht II

Mijn kaasjacht gaat verder. Tijdens een personeelsetentje gisteren probeerde ik indruk te maken met vijf Nederlandse kazen. Van voren naar achteren: nog net snijdbare brokkelkaas van een Fries Weerribbenschaap, Lady Blue, zachte blauwe geitenkaas uit het Drentse Nooitgedacht, Bastiaansen Blauw van Brabantse koeien, Machedoux, een zachte witte korstkaas van Groningse geiten, L’Hirondelle, een roodkorst met Vin d’Alsace uit Limmen. Groot succes bij de kaasliefhebbers. De rest durfde alleen de Franse kaasjes aan die een nare collega ernaast had gelegd. Waren overigens ook heerlijk. De Limmense roodkorst is niet helemaal recht in de leer, maar het is lastig om onder de ambachtelijke, biologische kazen iets rustigs te vinden. Dat vindt kaasboer Willem, te vinden op woensdag tegenover de Leidse V&D, ook opmerkelijk. Allemaal heftige kazen.

Pasta van Gisteren met Flotte Lottesaus

Daar is hij dan, oma's passeerzeef in de moderne, roestvrijstalen uitvoering van Flotte Lotte. Ik heb er vorige week dan eindelijk een tomatensaus gemaakt met hele rijpe Hollandse trostomaten van de Aldi. De opbrengst van één treetje was wat mager en ik moet nog wat experimenteren met de grote gaten (die pitjes doorlaten) en de kleine gaten (die weer erg weinig van de prut, die juist zo lekker is, doorlaten. Maar: het gaat allemaal een stuk sneller dan tomaten koken, laten afkoelen, uit hun velletjes peuteren, zo veel mogelijk pitjes wegscheppen en de rest snijden of met een pollepel door een zeef dwingen, zoals ik de vorige keer deed. De smaak is heerlijk. Voor wat body voegde ik een eetlepel tomatenpuree uit blik toe en maakte ik een bolognese met knoflook, scharrelgehakt en oregano. Pamela noemde het Pasta van Gisteren, omdat het een beetje droog was geworden. Wat ik wel een mooie vondst vond maar toch geen aanbeveling.

Joepie pubfood!

Ik kreeg ineens enorm veel zin in slecht weer, ale en pubfood. Kennelijk toch goede herinneringen aan die verregende zomervakantie van vorig jaar in Peak District. Met een scharrelworst van Filippo, puree met slagroom, fijngehakte bosuitjes en Groninger mosterd en een jus van runderbouillon met sjalotten en rode wijn. Recept staat in de Delicious van september die je nog in de winkel kunt kopen.

Schnitzel met aardappeltjes en rode kool

Een fijne manier om van mijn bessenplet, de chutney van Duitse rode bessen die ik een maand geleden maakte, af te komen: een scharrelschnitzel erbij. Die paneert slager Filippo hoogst persoonlijk voor je en dan weet hij ook nog te vertellen dat het vlees voor het overlijden heeft gescharreld in Overijssel. Ik kom er gaandeweg achter dat scharrelvlees een betere bijdrage levert aan Close Cooking dan biologisch vlees, dat nogal eens van verder weg komt. Volgens Filippo is scharrelvlees vooral in Nederland en Duitsland een succes dus dat leidt automatisch tot vlees van redelijk dichtbij. De rode kool was nog een stressmomentje. Blijkt ruim een uur te moeten staan. En da's niet handig als het al over zessen is. Ik heb gekozen voor een roerbakvariant, weer eens van de Albert Heijn. De pommes primeur kwamen trouwens van de Dekamarkt, Holland Junior. Ik vond dat ze erg hard bleven maar misschien deed ik iets verkeerd. Gekookt en daarna opgediend met gesmolten boter en peterselie uit de tuin.

Op kaasjacht

Het boekje Echte kaas, De lekkerste ambachtelijke kazen uit Nederland van Eric van Veluwen, dat op een nu nog dikke stapel voor geen geld bij de Slegte is te bestellen, bracht mij tot de wens om een echt Nederlands kaasplankje te kunnen presenteren. Dat is met behulp van biologische kaasboer Willem die woensdag tegenover de V&D staat, aardig gelukt.

Een Close Kaasplankje
Hier mijn eerste Close Kaasplankje. Van links naar rechts: Lady Blue, blauwe geitenkaas uit het Drentse Nooitgedacht, een Bastiaansen Blauw uit Brabant, een roodkorst van Landana en een Machedoux uit Groningen. De Landana kocht ik overigens bij 't Geertje. Let op: hier is praktisch alleen maar gewerkt met rauwe melk. De Lady Blue is echt een ontdekking. Enorm pittig. Dreigt wel weg te lopen als je 'm niet snel opeet.

Het is wel bijna altijd Geit of Gouda
We hebben ons met deze kaasjes zeker niet verveeld, ondanks het feit dat je in Nederland als je iets anders wilt dan Gouda bijna altijd met geitenkaas wordt geconfronteerd. Wat overigens aan de smaakvariatie niet echt te merken is. Je kunt voor deze kazen helaas niet bij je vertrouwde kaasboertje op de markt terecht, die verkoopt je liever iets uit Frankrijk. Bovengenoemd boekje bleek trouwens extra leuk toen maar liefst vier kazen echt uit de buurt bleken te komen: Leidse, natuurlijk, maar ook de prachtige weide- en oplegkazen uit Gouda. We kunnen hier nog wel even mee voort!

Drentse Dragonkip

Eindeloos plezier heb ik van mijn nieuwe kookboek. Dit keer kookte ik voor mijn broer en zijn vriendin een Drentse kip met dragon, Vlaams witbrood, puree en prei. Het is me tot nu toe nog nauwelijks 'closer' gelukt. Al doende kwam ik erachter dat scharrelvlees mogelijk nog beter is dan biologisch. Biologisch vlees komt uit heel Europa, maar volgens mijn slager Filippo in de Jan Vossensteeg komt scharrelvlees bijna altijd uit Nederland en Duitsland, domweg omdat in andere landen deze productiemethode nauwelijks succesvol is. Hoe dan ook weet hij meestal vrij precies waar zijn vlees heeft gescharreld. Interessant. Maar los daarvan ook lekker. De prei met citroen, thijm en honing maakte ik al eerder. Puree hoef ik niet uit te leggen. Brood was voor de sier en omdat mijn dochter geen puree lust.

Varkenshaas met rode bessen en rösti

Gaan we niet veel woorden aan vuil maken: chutney van rode bessen is heerlijk met varkenshaas. En die chutney moet op. Varkenshaas moet na dichtschroeien ongeveer vijfentwintig minuten zachtjes gaarstoven. De rösti maakte ik met dit heerlijke eenvoudige recept. Let bij de kaas ook een beetje op, die rasp je natuurlijk net als de aardappelen zelf want je betaalt je scheel voor een restproduct. Wat groenten betreft maakte ik het me gemakkelijk dit keer met stoomgroenten uit de diepvries.

Plaatsoep

Ai, ai, ai. Deze soep is zó mooi als hij net uit de oven komt. Heerlijke Hollandse paprica's, tomaten en uien drie kwartier roosteren in de oven en daarna in een paar handomdraaien verpulveren met mijn andere beste verjaardagscadeau: een Flotte Lotte passeerzeef. Met een beetje tuinkruidenbouillon is de soep al klaar. Net als de gazpacho een robuuste en tegelijkertijd zo verfijnde smaak die je doet zweren dat je nooit meer soep uit een pakje maakt. Koop dat kookboek nou, Vers uit de tuin, je krijgt geen spijt!

Shoppen bij de boer

Nee, shoppen bij de boer is niet hetzelfde als Close Cooking. Dat klinkt onlogisch, maar dat heeft alles te maken met het volgende: thuiskoks hebben doorgaans niet de hele dag om te winkelen. Dus zijn ze voor (een groot deel van) hun inkopen afhankelijk van de dichtstbijzijnde supermarkten. Als die massaal overgaan op seizoensgroenten uit eigen land, bereiken we iets moois. De Close Cook probeert dit te stimuleren door zoveel mogelijk verse producten uit eigen land te kopen. Ja, dat kan natuurlijk het beste bij de boer. Zoals bijvoorbeeld bij Boerderij 't Geertje, waar naast kaas en melk ook wel eens tomaten en komkommers worden verkocht. Maar daar moet je dus de tijd voor hebben en tegenaan lopen. Dus van mij hoeft het niet. Maar omdat ik het zelf leuk vind ben ik beetje bij beetje een lijst aan het maken van boerderijen die hun producten bij wijze van spreken aan de weg verkopen. Leukste initiatief dat ik daarbij tegenkwam is de Zelfplukmoestuin aan de Geerweg nummer 4 in Zoeterwoude, vlakbij 't Geertje. Zelf oogsten en wat geld in het potje.

Wow, een Wellington!

Voor vriendin en schoonvriendin gemaakt toen ik zelf ergens anders ging eten: een Wellington. Het recept is te lezen in De kookrevolutie van Jamie Oliver. Een boek met leuke, snelle recepten maar soms haaks op Close Cooking omdat vaak uitgegaan wordt van halffabrikaten van onbestemde herkomst, zoals in dit geval bladerdeeg. Helaas is bladerdeeg niet makkelijk zelf te maken en wordt een Wellington erg zwaar met zelfgekneed deeg zonder luchtige laagjes. De groenten laten zich echter wel uitstekend van dichtbij halen en met scharrel- of biologische gehakt zit je natuurlijk als een boontje. Los van al dit ideologische geklets is een Wellington niet alleen een chique woord voor gehaktbrood, maar ook ontzettend leuk om te maken. Serveren met HP brown sauce (in Leiden verkrijgbaar in de Britse winkel aan de Botermarkt), dat spreekt!

Het beste verjaardagscadeau ooit

Het is een geluksjaar voor mij. Ik kreeg eerst het beste vaderdagcadeau ooit. Daarna de beste zoon ooit. Vervolgens het beste kraamcadeau ooit. En nu het beste verjaardagscadeau ooit: Vers uit de tuin van Sarah Raven. Eindelijk kan ik eens een boek aanprijzen dat in de winkel ligt: het is net uit. Sarah Raven heeft een boerderij en kookt met de seizoenen. Het boek is georganiseerd op groenten in hun oogsttijd, zoals ik zelf ook aan het proberen ben met mijn recepten. Voor een moestuingevoel hoef je geen moestuin meer te hebben en zelfs geen groenteabonnement.