zondag 28 september 2014

Close cooking, heeft dat nou zin?

De vraag wordt me vaak gesteld. En kranten houden zich de laatste tijd ook weer vrolijk onledig met het 'ontzenuwen' van pogingen om wat voor het milieu te doen, zoals biologisch eten. Even los van het feit dat het grootste deel van deze informatie voor wie er in geïnteresseerd was al dertig jaar bekend was en vaak ook niet helemaal klopt...

1) De mens is het probleem. We zijn met veel te veel. Beste biologische oplossing is in de tuin gaan liggen en mest van jezelf maken. Dát is het grote plaatje. Sorry voor deze Calvinistische opening, maar je bent hier te veel. En ik ook. Het is beter om dat onder ogen te zien. Alleen als je alles goed doet (en dat betekent zo'n beetje van alle Westerse geneugten afzien) beperk je de gevolgen van jouw aanwezigheid op aarde tot iets hanteerbaars. Dat wil niet zeggen dat we het niet (veel) beter kunnen doen dan we het nu doen, maar wel dat we op den duur niet aan oplossingen ontkomen die verder gaan dan jouw dagelijkse keuze in de supermarkt. Ik bedoel dit motiverend, ook al klinkt dat misschien niet zo.

2) In het soort artikelen dat biologisch eten en ander milieuvriendelijk handelen bekritiseert, wordt overzicht gesuggereerd, dat de auteur in bijna alle gevallen helemaal niet heeft en zeker niet geeft. Bovendien: als dit allemaal niet werkt, wat dan wél, wijsneus? Dat appels uit Nieuw-Zeeland soms beter zijn dan Nederlandse, wil niet zeggen dat de Nederlandse niet een groot deel van het jaar beter zijn. Vertel me liever: welk deel van het jaar de een en welk deel van het jaar de ander. Met die informatie houdt dit weblog zich bezig, gebaseerd op bronnen die alles tegen elkaar af proberen te wegen. Journalisten die van ontzenuwen en wegrennen (wil er nog iemand een kop koffie) een gewoonte maken... helpen met de bewustwording, maar brengen een oplossing niet per se dichterbij. Nog meer mensen gaan hun schouders ophalen. Kortom: wat werkt er dan wél? Zoek het overzicht, niet de anekdote.

3) De sterkste troef van reguliere landbouw tegenover biologische is efficiëntie. We kunnen er veel meer mensen mee voeden op een veel zuiniger manier. In plaats van op het (nog) efficiënter en energiezuiniger maken van ons voedselproductiesysteem kunnen we ons beter richten op het duurzaam maken van de energie. Dan is trouwens ook die koelkast - energievreter, maar zorgt wel dat we veel minder weggooien - geen probleem meer. Als we het goed doen is technologie onze vriend, niet onze vijand.

4) Ik raad geen biologische groenten aan, omdat biologisch niet betekent dat er ook rekening wordt gehouden met energie die bij de productie nodig is. Biologische tomaten komen vaak uit kassen. Bovendien zetten groenten in het grote plaatje geen zoden aan de dijk. Groenten zijn juist wat overblijft als je andere dingen laat. Je kunt je beter richten op het eten van zo min mogelijk vlees en zuivelproducten zo veel mogelijk laten staan. Seizoensgroenten van zo dichtbij mogelijk eten is vooral een leuke hobby. Als je geen vlees eet, mogen je groenten van mijn part uit kassen van de maan komen. Belangrijker: kook basisproducten en ken de herkomst.

5) Een groot probleem zijn het glas wijn bij je eten en het kopje koffie na: net zulke energievreters als vlees. Frisdrank zelfde probleem. Zelfs een sapje gaat niet vrijuit. Je krijgt bovendien toch al meer dan genoeg voedingsstoffen binnen. Drink zo veel mogelijk kraanwater.

6) Voedsel is een van die producten waarin de 'vrije' markteconomie het meest over gelogen wordt en het moeilijkst juiste informatie over te krijgen en daarvan zeker het belangrijkste. Uiteindelijk is het een politiek probleem. Zolang voedselproducenten ons minimaal mogen voorlichten én maximaal liegen, kan de consument niet kiezen en verandert er niets.

(Overigens zou ik liever hebben dat de toekomst van de wereld niet volledig afhankelijk was van de democratische wil van velen, maar ach... daar zorgt de natuur als we zo doorgaan vanzelf wel voor...)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten